Việc gây mê phẫu thuật cần phối hợp rất nhiều thuốc và phải tính toán thời gian tiền mê, thời gian mê và hồi sức sao cho phù hợp với từng bệnh nhân. Do vậy, việc tai biến sảy ra trong quá trình gây mê cần hết sức chú ý. Các tai biến thường gặp trong quá trình gây mê là cực kì nguy hiểm và thường liên quan đến hô hấp, thần kinh.
Tai biến hô hấp
1.Biểu hiện
Các bệnh lý về phổi có từ trước nhanh chóng dẫn đến các rối loạn trong việc điều tiết hấp thu oxy và đào thải CO2. Hiện tượng thiếu oxy đến một mức nào đó sẽ làm suy giảm chức năng gan, thận, tim và não, dẫn đến:
- Thở nhanh, nông
- Mạch chậm và mạnh sau đó mạch nhanh kèm rối loạn về nhịp, có xu hướng trụy mạch
- Nếu tiếp tục bị thiếu oxy máu, bệnh nhân sẽ gặp phải những tai biến mạnh hơn và gần như không thể cứu chữa
2.Một số thuốc thường dùng:
Những thuốc họ barbiturric và morphin hay fentanyl có thể gây ra các rối loạn trầm trọng về hô hấp ngay cả khi dùng với liều thấp. Điều quan trọng là bệnh nhân cần được theo dõi liên tục và bác sĩ gây mê luôn cần chuẩn bị sẵn sàng các phương tiện thông khí, hỗ trợ cấp cứu khi có tình huống xấu xảy ra. Đôi khi cần sử dụng một số thuốc đối kháng.
3.Những thuốc đối kháng thường dùng là:
- Bemegrit, nikethamide đối kháng với họ barbuturic.
- Nalorphine đối kháng với các thuốc họ morphin.
- Liệu pháp oxy đối kháng với các thuốc thuộc 2 họ trên.
Những thuốc làm giảm trương lực cơ do thuốc giãn cơ, thuốc làm mềm cơ cũng gây ra khả năng thiếu oxy chuyển hóa. Dịch tiết phế quản do các khí gây mê nhất là ether và các thuốc thuộc họ morphine cũng dẫn đến làm hẹp phế quản.
Tất cả các phẫu thuật trên các cơ tham gia hô hấp (phẫu thuật ngực, bụng) đều làm nặng thêm tình trạng suy hô hấp.
Những biến chứng thường gặp
- Ứ đọng CO2, hậu quả là tăng CO2 máu
- Tăng sức cản, suy hô hấp do thiếu oxy, thường gặp khi bệnh nhân là trẻ em
- Cản trở của máy thở dẫn đến thiếu oxy
- Van của máy thở, máy gây mê không hoạt động
Ngoài ra còn các tai biến do gặp phải dị vật, tụt lưỡi, rơi răng. Điều này đòi hỏi kinh nghiệm và độ nhạy bén của bác sĩ gây mê trong toàn bộ quá trình mê.
Các tai biến về thần kinh
Các tai biến có thể dẫn đến các cơn động kinh lâm sàng (tổn thương do thiếy oxy kéo dài). Có thể có rối loạn tâm thần, mất định hướng, chứng quên, chứng loạn đọc, khó viết và những biểu hiên rối loạn thần kinh thực vật ở các mức độ khác nhau.
Không có tai biến thoái hóa não do thiếu O2.
Những cơn động kinh ở giai đoạn II chỉ thấy trong gây mê thở khí.
Cần chú ý khi gây mê bằng ether biểu hiên tím tái thể hiên sự tăng nhiêt độ ác tính ở trẻ sơ sinh, không xuất hiên ở trẻ lớn.
Một số tai biến cần chú ý thêm là những tai biến do chèn ép thần kinh chi vì phẫu thuật kéo dài, bệnh nhân phải nằm nhiều.
Những dây thần kinh thường bị tổn thương là đám rối thần kinh cánh tay, thần kinh quay, thần kinh mũi, thần kinh chày trước và thần kinh hông khoeo ngoài. Dấu hiệu tổn thương thường thấy là liệt một phần hoặc hoàn toàn.
Theo cuocsongkhoe.com
