Viêm khớp dạng thấp (VKDT) là một bệnh tự miễn mạn tính và cần thời gian điều trị lâu dài cũng như sự tuân thủ nghiêm ngặt trong quá trình điều trị của bệnh nhân. Bệnh bị ảnh hưởng nhiều bởi các yếu tố ngoại sinh, do vậy mà chế độ ăn theo như thống kê thì phần nào đó cũng đóng góp vào quá trình trị liệu. Một trong những chế độ ăn chúng tôi muốn đề xuất đó là chế độ ăn kiêng Paleo.
Cơ bản về chế độ ăn kiêng Paleo
Chế độ ăn kiêng Paleo được xây dựng dựa trên cơ sở nghiên cứu khoa học về thức ăn của loài người ở thời kì đồ đá – Paleolithic, khi mà các thức ăn của con người hoàn toàn là những sản phẩm tự nhiên sạch. Thời kì hơn 2 triệu năm trước, khi con người còn chưa biết trồng trọt và chế biến nông sản, các sản phẩm như sữa động vật còn chưa được sử dụng nhiều. Con người khi đó chỉ ăn các thức ăn thu hoạch từ tự nhiên hoặc săn bắt được.
Những thực phẩm ưu tiên trong chế độ ăn kiêng Paleo bao gồm:
- Trứng
- Rau củ quả, trái cây
- Cá và các loại hải sản
- Thịt động vật ăn cỏ
- Các loại hạt
Những thực phẩm không thân thiện theo chế độ ăn Paleo bao gồm:
- Sữa và các sản phẩm từ sữa
- Ngũ cốc chế biến (mì, bánh, bột ngô,…)
- Thực phẩm tinh chế (đường, soda, thực phẩm chế biến sẵn, đồ hộp,…)
- Dầu mỡ động thực vật
Tác động của chế độ ăn kiêng Paleo
Cuộc sống hiện đại khiến chúng ta ngày càng dễ bắt gặp những món ăn nhanh hay đồ Tây, đặc điểm chung của các món ăn này là khá nhiều thịt và ít rau, đồng thời cũng nhiều thực phẩm chiên và đường. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng đồ ăn loại này làm tăng nguy cơ VKDT của bạn. Những người ăn theo chế độ ăn nhiều rau củ và trái cây, thịt ít mỡ,… ít có khả năng mắc VKDT hơn.
Tuy vậy chế độ ăn Paleo còn làm được nhiều hơn thế. Nó hoạt động trên cơ sở loại bỏ những thực phẩm nhiều gốc tự do và chất oxy hóa – tác nhân gây ra những phản ứng viêm. Tuần theo chế độ ăn kiêng Paleo bạn cần ngừng một số thực phẩm sau đây:
- Rượu bia và chất có cồn
- Trứng
- Đồ uống nhiều đường và chất làm ngọt tổng hợp
- Củ quả cay nóng
- Các lại gia vị nồng
- Ca cao và cà phê
Sau 3-4 tuần, nếu tình trạng của bạn được cải thiện, hãy tiếp tực duy trì chế độ ăn và kết hợp dùng thuốc đều đặn theo phác đồ của các bác sĩ. Tuy vậy bệnh VKDT là một bệnh diễn biến rất phức tạp và chế độ ăn cũng không giúp ích cho tất cả mọi bệnh nhân. Hãy theo dõi phản ứng của cơ thể sau khi tuân theo chế độ này một thời gian. Ngừng ăn theo Paleo nếu:
- Các khớp tăng sưng không thuyên giảm, lây lan sang các khớp lân cận, xuất hiện thêm hạt dưới da hoặc kén hoạt dịch
- Đau dạ dày, đau vùng thượng vị, ợ nóng, ợ chua, rối loạn tiêu hóa
- Cảm thấy thiếu năng lượng, mệt mỏi
- Nhức đầu hoặc chóng mặt
- Sổ mũi, sốt, thay đổi ở da (phát ban, mụn, ngứa,…)
Chế độ ăn kiêng Paleo không chỉ đơn độc là sự tác động của thực phẩm. Nó bao gồm cả chế độ sinh hoạt và vận động. Bạn cần kiểm soát stress, giấc ngủ điều độ và tập thẻ dục nhẹ nhàng hợp lý.
Các nghiên cứu gần đây cũng đang tiếp tục chứng minh hiệu quả của chế độ ăn Paleo. Một số ý kiến cho rằng cần phải có thêm những bằng chứng rõ ràng hơn, bởi vì một chế độ ăn khá thiếu chất xơ, vitamin và canxi về thời gian dài có thể gây ra những biến chứng không tốt cho cơ thể.
Những chế độ ăn kiêng khác
Chế độ ăn theo phong cách Địa Trung Hải cũng được cho là có thể giúp cải thiện tình trạng VKDT của bạn vì có chứa nhiều chất chống oxy hóa, chất chống viêm. Chúng bao gồm các chất béo chưa bão hòa, chống viêm mạnh như dầu ô liu, trái cây, rau củ quả, ngũ cốc nguyên cám.
Axit béo thiết yếu omega-3, chủ yếu được tìm thấy trong cá, dầu ô liu nhưng cũng có trong quả óc chó và rau lá màu xanh đậm, chúng có thể làm giảm viêm và khiến các khớp bị đau sưng cảm thấy dễ chịu hơn.
Chế đọ ăn giàu chất chống oxy hóa đã được nghiên cứu về khả năng tác dụng của chúng trên bệnh nhân VKDT, chế độ ăn này chứa nhiều vitamin A, C, B5, B6,… các khoáng chất như đồng, kẽm,… dược chất flavonoid và selenium, những chất cực kì quan trọng trong quá trình bảo vệ và tái tạo sụn khớp.
Chế độ ăn kiêng là vô cùng quan trọng với bệnh nhân VKDT, hãy hỏi ý kiến bác sĩ để được tư vấn về những loại thức ăn nên và không nên phù hợp với cơ địa của bạn. Dựa trên cơ sở đó và những thông tin chúng tôi đã cung cấp để lập ra cho mình một chế độ ăn nghiêm ngặt, mang lại hiệu quả cao trong hỗ trợ điều trị VKDT.
Theo cuocsongkhoe.com
